Dotarł do nas list wystosowany przez Obywatelski Komitet Ratowania Krakowa.
Chronić a nie dzielić!
W związku z artykułem „Zabytek pod specjalną ochroną” /Dziennik Polski z dn. 30.01.2006/ nasz komitet jest zdecydowanie zaniepokojony przedstawionymi w nim propozycjami. Od początku tzw. Sprawy fortu św. Benedykta zwracamy uwagę, że problemów fortu nie można oddzielać od zagadnień związanych z całym wzgórzem Lasoty, a szczególnie z kompleksem Błoń na Krzemionkach Podgórskich. Zespół ten jest całością historyczno -architektoniczno – krajobrazową o jednej z najstarszych historii w dziejach Krakowa.
Jest on terenem osadnictwa prehistorycznego i wczesnośredniowiecznego, miejscem kultu – pogańskim i chrześcijańskim, miejscem pochówków. Te wszystkie etapy nie są dostatecznie zbadane i stanowią zagadkę. Jedynym zachowanym elementem tych czasów jest kościółek św. Benedykta.

U podnóża Krzemionek od średniowiecza wydobywano kamień wapienny dla wielkich budowli Krakowa i Kazimierza. Kamieniołomy te uznane są obecnie jako zabytki techniki. Błonia Podgórskie były miejscem sejmików szlachty, obozów wojskowych m. in. wojsk ks. Józefa Poniatowskiego. W północno-wschodniej części ulokowany jest Stary Cmentarz Podgórski, najstarszy cmentarz komunalny w Krakowie. Na kulminacji wzgórza w połowie XIX wieku Austriacy wznieśli unikalny dzisiaj /w skali światowej/ fort w formie tzw. baszty maksymiliańskiej wraz z towarzyszącymi fortyfikacjami kutymi w skale wzgórza.
W południowej części Krzemionek znajdował się bliźniaczy fort dziś już nie istniejący – na jego miejscu, po wyburzeniu zbudowano stację telewizyjną.
W środkowej części wzgórza ponad rynkiem i kościołem Wojciech Bednarski założył piękny park. Obok na początku XX wieku powstało osiedle modernistycznych willi w typie miasta ogrodu. Wreszcie u stóp Krzemionek obok zabytkowej szkoły znajdują się relikty ogrodzenia getta podgórskiego z czasów II wojny światowej.
Cały ten teren objęty jest strefą „A” – ścisłej ochrony konserwatorskiej. Całość i poszczególne elementy wpisane są do rejestru zabytków, a także leżą na terenie Miasta Pomnika Historii – strefy ochronnej ustanowionej decyzją Prezydenta RP.
Wydawać by się mogło, że wyjątkowe walory tego miejsca są od dawna prawnie zabezpieczone. Niestety co jakiś czas pojawiają się zakusy /co gorsza skuteczne/ na jego podział.
Pierwszym znakiem „nowego” było wzniesienie szkoły tysiąclatki w połowie lat 60-tych XX wieku. Szkoła ta, o skali przekraczającej sąsiednią zabudowę, wcięła się w południowy kraj Błoń. W połowie lat 70-tych rozcięto wzgórze arterią komunikacyjną, rozdzielając teren gdzie od prawieków odbywało się święto Rękawki, „przy okazji” niszcząc zabytkowy Stary Cmentarz, a także naruszając statykę wzgórza /liczne szkody w budynkach osiedla/.
W 2000 roku, pomimo licznych protestów mieszkańców i Rady Dzielnicy, Zarząd Miasta wydzierżawił na 25 lat całe Błonia na Krzemionkach wraz z fortem. Teren działki /stanowiący przedmiot umowy/, o powierzchni 4,5 ha, zawiera w swym obrębie też kościółek św. Benedykta.
Na protesty Wydział Skarbu Urzędu Miasta już w 2000 roku stwierdził m.in.: „Z uwagi na fakt, iż cała działka w jej historycznych granicach wpisana jest do rejestru zabytków,…nie jest możliwy jakikolwiek podział geodezyjny”.
Niestety, pomimo tych zapewnień obecny użytkownik – Stowarzyszenie Instytut Sztuki – wystąpił o podział terenu i uzyskał taką decyzję. Podział ten dotyczy wąskiego paska w rejonie Starego Cmentarza i ma na celu ominięcie prawa stanowiącego o byciu stroną w postępowaniu. Przy wydzielonej działce znajdują się działki o nieustalonych z miejsca pobytu właścicielach /tak też użytkownik stał się stroną we własnym postępowaniu!/. Nie jest to pierwszy przypadek takiego pojmowania prawa, wcześniej Urząd Miasta na swój wniosek podzielił Rynek Główny, wydzielając chodniki jako osobną działkę, pozbawiając właścicieli kamienic udziału w postępowaniach dotyczących płyty rynku i jezdni.
Instytut Sztuki przedstawił projekt nadbudowy fortu wraz drążeniem podziemnych garaży we wnętrzu wzgórza, co jest wyraźnym naruszeniem umowy dzierżawy, mówiącej jedynie o adaptacji fortu, a zarazem dewastacją wybitnego zabytku „architektury militaris” i jego otoczenia.
W Studium Kierunków i Uwarunkowań Zagospodarowania Przestrzennego Krakowa /uchwalonego na początku kadencji obecnej Rady Miasta/ cały omawiany teren uznany ma być Parkiem Kulturowym. Dla takiego Parku ustawa o planowaniu przestrzennym wymaga opracowania Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego i taki plan jest jedynym prawidłowym sposobem ochrony wybitnych walorów wzgórza. Wszelkie podziały, wydawanie decyzji o warunkach zabudowy dla poszczególnych obiektów, są działaniami mogącymi spowodować nieodwracalne szkody.
Nasz komitet jest za jak najszybszym podjęciem prac badawczych, konserwatorskich, ale w ramach kompleksowego działania dla całego wzgórza, a nie dorywczych, fragmentarycznych prac, mających usprawiedliwić barbarzyńskie projekty związane z fortem.

Sekretarz OKRK Przewodniczący OKRK
Janina Żuradzka Mikołaj Kornecki

Otrzymują:
Prezydent Miasta Krakowa Prof. Jacek Majchrowski
Rada Miasta Krakowa
Rada Dzielnicy XIII w Krakowie
Komisja Urbanistyki PAU Prof. Witold Cęckiewicz
Biuro Planowania Przestrzennego UMK
Główny Architekt Miasta
Wydział Urbanistyki i Architektury UMK
Miejska Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna
Wojewoda Małopolski
Małopolski Konserwator Zabytków
Miejski Konserwator Zabytków
Stow. Architektów Polskich Oddział w Krakowie
Tow. Urbanistów Polskich Oddział w Krakowie
Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddz. w Krakowie
Tow. Miłośników Historii i Zabytków Krakowa
Media – prasa – RTV