Znane są już wyniki internetowego głosowania nad propozycjami zagospodarowania Składu Solnego przy ul.Na Zjeździe 8. Zdaniem organizatorów najwięcej głosujących chce, żeby powstał tam Dom Kultury Podgórza otoczony skateparkiem, dopiero drugie miejsce zajęła propozycja utworzenia Muzeum Podgórza, a najmniej uczestników chce żeby obiekt został sprzedany prywatnemu inwestorowi. Warto dodać, że pomysł sprzedaży obiektu został zgłoszony jako prowokacja, a nie faktyczna propozycja uczestników debaty.

Sukces skateparku niewątpliwie można wytłumaczyć wiekiem uczestników głosowania, jak podają organizatorzy byli to głównie ludzie w wieku 20-23 lata. Warto zauważyć, że wszystkie zgłoszone propozycje poddane pod głosowanie zakładają przekazanie Składu Solnego na cele kulturalne, dla mieszkańców. Różnią się jedynie rozłożeniem akcentów. Żadna z nich nie jest zła dla Podgórza.

A poza tym… czy ktoś daje wiarę ankiecie, w której każdy mógł zagłosować dowolną ilość razy, organizowanej na kilka dni przed wyborami przez komitet wyborczy jednego z kandydatów? Ankiecie, której wyniki nikogo do niczego nie zobowiązują? Ankiecie, w której ustawienie kiosków do głosowanie było tylko pretekstem do rozdawania ulotek wyborczych…

Poniżej pełne wyniki, zamieszczone na stronie organizatorów, z całą propagandową otoczką…

Wyniki pilotażowego referendum na przykładzie zagospodarowania Składu Solnego

Zaangażowani obywatele są podstawą planowania i rozwoju miasta zgodnego z potrzebami jego mieszkańców. Program wyborczy „Konsekwentnie dla Krakowa” kandydata na prezydenta Jacka Majchrowskiego zakłada budowanie więzi społecznych oraz zwiększenie partycypacji obywateli. Zainteresowanie sposobami konsultacji społecznych i narzędziami, jakie mogą być zastosowane aby nawiązać lepszy dialog z obywatelami jest duże. Poprzez stronę www.majchrwoski.pl oraz w trakcie spotkań i debat pytanie o realizację tego punktu programu padało wielokrotnie. W odpowiedzi na zainteresowanie metodami aktywizacji mieszkańców oraz narzędziami, jakie można zastosować, aby w praktyce zadziałała demokracja bezpośrednia, przeprowadziliśmy, na przykładzie Składu Solnego, pilotażowy projekt debaty publicznej zakończonej referendum. Projekt ten zakładał dwuetapowe działania.

W pierwszym etapie zaprosiliśmy do debaty mieszkańców oraz organizacje pozarządowe. Na spotkaniu, które odbyło się 16 listopada zostały wyłonione w trakcie sesji kreatywnej pomysły, które następnie poddano ocenie mieszkańców w referendum. Referendum odbyło się w środę i czwartek . Do przeprowadzenia glosowania został wykorzystany specjalny program, który był już wcześniej posłużył do przeprowadzenia referendum w gminie Liszki. Referendum było prowadzone droga Internetową oraz w dwóch kioskach multimedialnych, gdzie przeszkoleni ankieterzy pomagali mieszkańcom w oddaniu głosu. Kioski te wystawione były na Rynku Głównym oraz w Podgórzu – na Placu Niepodległości. Pomysł wykorzystania kiosków multimedialnych wyłonił się jako metoda przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu – nie wszyscy mieszkańcy Krakowa korzystają z Internetu, tymczasem referendum, by mogło odzwierciedlać potrzeby mieszkańców, powinno swym zasięgiem obejmować jak najszersze grupy społeczne.

Poza samym głosowanie na sześć przykładowych propozycji zagospodarowania Składu Solnego, do badania dołączyliśmy ankietę, w której poza określeniem profilu osób glosujących, pytaliśmy o ocenę tej formy uczestnictwa w procesie decyzyjnym.

Wyniki referendum są dla nas dowodem, że mieszkańcy Krakowa, pomimo krótkiego czasu realizacji debaty  i samego referendum, chcą uczestniczyć w podejmowaniu decyzji.

Wyniki

W referendum do 18 listopada (czwartek) do godzony 12.00 wzięło udział 2044 osoby.

Osoby badane były najczęściej w wieku pomiędzy 20 a 23 rokiem życia. W większości głosującymi byli mężczyźni (45%), kobiety stanowiły 26% (pozostałe 29% – brak odpowiedzi lub ankieta niedokończona).

Wykształcenie osób ankietowanych przedstawia tabela 1.

Osoby biorące udział w referendum wyraziły również swoje zdanie na temat zaproponowanej formy referendum. Na pytanie Czy chciałby/chciałaby Pan/Pani podejmować w ten sposób decyzje dotyczące swojej najbliższej okolicy? tylko 1% mieszkańców odpowiedziało, że NIE. Tabela 2 zawiera szczegółowe wyniki odpowiedzi na to pytanie.

Tabela 2. Czy chciałby/chciałaby Pan/Pani podejmować w ten sposób decyzje dotyczące swojej najbliższej okolicy?

Mieszkańcy zaproponowali kilka możliwości zagospodarowania Składu Solnego.

1.       Muzeum Przemysłu Krakowskiego połączone z Muzeum Podgórza, z propozycją zagospodarowania terenu wokół Składu Solnego parkiem doświadczeń dla dzieci i młodzieży.

2.       Dom Kultury Podgórza łączący działalność organizacji pozarządowych wspierających aktywizację młodzieży podgórskiej otoczony skateparkiem.

3.       Galeria Sztuki promująca krakowskich artystów, w tym młode talenty działające w nurcie alternatywnym.

4.       Sprzedaż prywatnemu inwestorowi na cele komercyjne.

5.       Miasto Podgórze – centrum wystawienniczo-konferencyjne z kinem, galerią, księgarnią, drukarnią kulturalną oraz przestrzenią dla organizacji pozarządowych.

6.       Port Solny Podgórze – Muzeum Miasta Podgórza, Kinokawiarnia lub kinoteatr, sklepik z szerokim asortymentem dobrej jakości pamiątek, księgarnia z wydawnictwami podgórskimi, a na przestrzeni zielonej Park służący odwiedzającym – miejsce imprez, strefa Wolnej Myśli, strefa „Podgórzak” – miejsce aktywności dla najmłodszych

Możliwe było również wpisanie własnej odpowiedzi. Wiele osób nie udzieliło odpowiedzi lub nie dokończyło wypełniania ankiety. Wyniki  prezentuje tabela 3.

Tabela 3. Wyniki pilotażowego głosowania w sprawie zagospodarowania Składu Solnego.

Wnioski

Pilotażowa debata przeprowadzona w dniach 16 – 18 listopada spotkała się z żywym odzewem mieszkańców. Udział w głosowaniu, zarówno poprzez stronę internetową jak i kioski multimedialne, wzięło łącznie ponad 2000 osób.  Frekwencja wskazuje na potrzebę zwiększenia udziału mieszkańców w decydowaniu o sprawach bezpośrednio ich dotyczących. Pilotaż wskazał również na istnienie technicznych możliwości prowadzenia bezpośredniego dialogu z mieszkańcami. Pomimo ograniczonych środków finansowych i krótkiego okresu prowadzenia konsultacji zaobserwować można znaczącą zmianę postaw społecznych związaną głownie z aktywizacją młodego pokolenia. Widoczna jest, bowiem silna postawa partycypacyjna wyrażającą się wysokim poziomem deklaracji ponownego udziału w konsultacjach społecznych. Choć wyniki pilotażu z oczywistych względów nie mogą być wiążące, jasno wskazują kierunek zmian w zakresie prowadzenia debaty publicznej. Dotychczasowe rozwiązania oparte o metody reprezentacyjne powinny być stopniowo zastępowane bezpośrednim udziałem mieszkańcom w procesie debaty.  Temu celowi służyć mają narzędzia zaproponowane w programie Jacka Majchrowskiego. Punkt pierwszy programu na lata 2010-2014 dotyczy właśnie zaangażowania obywatelskiego opartego o wspólną identyfikację potrzeb i uspołecznienie procesów decyzyjnych.