Dom Pod Lipkami

Dom Pod Lipkami, ul. Zamoyskiego 18

Jeden z najstarszych budynków Podgórza, istniał już na pewno w 1779 roku.

Architektura

Wybudowany w stylu późnego baroku, zapewne jako zajazd. Został przekształcony w XIX wieku oraz ok. 1915 r., przerabiany i remontowany również w XX wieku. Wpisany do rejestru zabytków w 1966 r. (A-298).
Murowany, jednopiętrowy, podpiwniczony budynek, założony na planie wydłużonego prostokąta. Pośrodku parteru sień przelotowa. W wejściu do sieni portal kamienny zamknięty łukiem koszowym, w nim dwuskrzydłowa brama o rombowym układzie klepek z zachowaną starą ślusarką i zamkiem.

18 Widok, Dom pod Lipkami reprodukcja na płótnie 54-99zł (wymiary i cennik obok)

Elewacja podwórzowa z ryzalitem o zaokrąglonych narożnikach na skrajnych osiach I p. z gankami z kutymi balustradami z ok. 1915 r. w miejscu poprzednich drewnianych z tralkowymi balustradami.
Dach łamany, polski od frontu z okienkami strychowym, od strony podwórza nad piętrowymi ganeczkami przechodzący w daszki dwuspadowe z wydatnymi okapami.

Właściciele

Od 1820 roku budynek znajduje się w posiadaniu rodziny Rehmanów. Protoplasta rodu Franciszek Rehman pochodził z Opawy na Morawach. Uzyskał kwalifikacje kominiarskie w Kolonii i w 1820 roku przybył do Podgórza. Z czasem utworzony przez niego zakład kominiarki miał koncesje na czyszczenie kominów w całym Podgórzu. Jego syn, Franciszek Andrzej został pierwszym naczelnikiem utworzonej w Podgórzu Straży Pożarnej. Pełnił tą funkcje do ro

ku 1898. Byli Rehmanowie wiceburmistrzami, działali w „Sokole” i Miejskiej Radzie. Stanisław Rehman był nie tylko mistrzem kominiarskim, ale także założycielem Parku Krakowskiego oraz cukierni i kawiarni w Sukiennicach, która potem została przejęta przez Jana Noworolskiego.

Materiały dzięki uprzejmości p. Janiny Rehman wraz z mężem Stanisławem Jerzym Tomaszem.

Na zdjęciu: piwnice Domu Pod Lipkami podczas zwiedzania w trakcie Podgórskich Dni Otwartych Drzwi.