Podgórze jest miejscem szczególnym pod każdym względem. Nawet ornitologów może wprawić w zdumienie, jak wielkie bogactwo gatunków i ciekawych miejsc można tu odnaleźć. Dla ptasiarzy-amatorów wyprawa szlakiem opisanych miejsc będzie miała posmak przygody i odkrycia nowej pasji, może będą nią ptaki, może będzie nią właśnie Podgórze…

Najlepsze obserwacje poczynimy o świcie, drugi cykl aktywności ptaków przypada na zmierzch. Zabieramy ze sobą lornetkę, najlepiej o parametrach 10×50, gdzie „10” to powiększenie okularu, a „50” to średnica obiektywu.
Aby „wtopić się” w teren jaskrawe ubrania zostawiamy w domu, pamiętamy też o kurtce przeciwdeszczowej i wygodnym obuwiu. Bardzo pomocny jest przewodnik do rozpoznawania gatunków – polecamy „Ptaki Europy” (Czarnecki, Dobrowolski) lub „Ptaki Polski” (Sokołowski).

Kamieniołom Liban
Miejsce to znajdziesz tuż koło Kopca Krakusa. W nieczynnym od ponad dziesięciu lat wyrobisku powstały stawy i trzcinowiska. Na wodzie można zaobserwować łyski (w tym sezonie lęgowym widzieliśmy trzy pary z młodymi), czernice, kaczki krzyżówki, głowienki. Zobaczymy być może pokrzewkę czarnołbistą, czajkę, sieweczkę rzeczną, kopciuszka, oknówkę, piecuszka, jerzyka, łazówkę, piegrzę, grzywacza, bażanta. Są tu również ptaki drapieżne – sokoły pustułki i krogulce.
W czasie obserwacji ptaków można robić notatki, starannie sporządzone mają wartość naukową. Zapisujemy datę, godzinę, warunki pogodowe, miejsce, gatunek ptaka, liczebność, jeśli umiemy rozpoznać to również płeć. Takie notatki przesyłamy następnie na adres Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego. Więcej www.mto-kr.pl.

Teren ten jest bardzo ciekawy ze względów awifaunistycznych, odizolowanie od hałasu stwarza dobre warunki do gniazdowania. Kamieniołom Liban ma również bardzo ciekawą historię. Od strony ulicy Za Torem zobaczyć można mogiłę ostatnich więźniów obozu karnego, który mieścił się tu w czasie wojny, a druty kolczaste i macewy na dnie kamieniołomu to pozostałości dekoracji do filmu „Lista Schindlera”, który kręcił tu Steven Spielberg.

Staw Płaszowski
Od kamieniołomu Liban wracamy do skrzyżowania ul. Powstańców Wielkopolskich i Wielickiej, skąd idąc w kierunku „Tandety” dochodzimy do Stawu Płaszowskiego. Staw ma powierzchnię 15 hektarów, jest to jedno z największych na terenie miasta wyrobisk gliny podlegające procesom naturalnej sukcesji. Można tu spotkać perkozy dwuczube, łyski, krzyżowki, czernice, łabędzie, rybitwy rzeczne. Zaciszne miejsca do obserwacji znajdziecie po wschodniej stronie Stawu przechodząc ścieżką wzdłuż ogrodzenia Tandety.

Park Bednarskiego/Krzemionki
W Parku Bednarskiego można zobaczyć wiele gatunków. Dzięki szczegółowym badaniom w północnej części Krzemionek zidentyfikowano 60 gatunków, z których 41 gniazdowało. Na pewno zobaczysz któregoś z nich:

Gatunki lęgowe: kuropatwa, grzywacz, sierpówka, puszczyk, dzięcioł duży, pliszka żółta, rudzik, słowik szary, kopciuszek, pleszka, kląskawka, białorzytka, kos, kwiczoł, łozówka, zaganiacz, piegża, cierniówka, kapturka, świstunka, pierwiosnek, piecuszek, muchołówka szara, raniuszek, modraszka, bogatka, kowalik, pełzacz ogrodowy, wilga, gąsiorek, sroka, wrona, szpak, wróbel, mazurek, zięba, kulczyk, dzwoniec, szczygieł, makolągwa, grubodziób.

Gatunki nielęgowe: krzyżówka, bażant, śmieszka, gołąb miejski, jerzyk, dymówka, oknówka, kawka, gawron, bocian biały, krętogłów, skowronek, świergotek drzewny, śpiewak, zniczek, muchołówka żałobna, sosnówka, czarnogłówka, sójka.

Wiele ptaków zobaczyć też można na łące przy kościółku św. Benedykta i na Starym Cmentarzu Podgórskim. A wypatrywać uważnie warto – sprawni obserwatorzy mogą z czasem uzbierać punkty na wspaniałą odznakę „Zielony Pomurnik”.

Nad Wisłą
Spacer nadwiślańską promenadą również dostarcza okazji do spotkań z ptakami. Wypatrzeć możemy tu krzyżówkę, łyskę, łabędzia niemego, perkozka, cyraneczkę, czernicę, gągola. Są też ptaki pospolite – mewy śmieszki, srebrzyste, białogłowe i pospolite, wrony siwe, gawrony, w okresie zimy spotkamy kormorany, były też stwierdzenia łabędzia krzykliwego, nura czarnoszyjego, czapli siwej. Na wałach można zobaczyć, lub usłyszeć z pobliskich drzew, pospolite ptaki miejskie (czyli te spotykane w parkach, ogrodach, między blokami…): sroki, jerzyki, jaskółki, dzwońce, kopciuszki, jemiołuszki.

Jeżeli znasz jakieś inne „ptasie zakątki” w Podgórzu, albo widziałeś rzadkie gatunki napisz o tym do nas. Chętnie zamieścimy Twój tekst i zdjęcia na www.podgorze.pl.

tekst: Lila Dawidziuk