Spektakl Golgota Podgórska powstał z okazji jubileuszu 85-lecia urodzin oraz 70 – lecia pracy twórczej prof. Wincentego Kućmy. Pierwotnie w dniu jubileuszu 23 maja 2020 roku o godz. 22.oo miał się odbyć spektakl teatralny w scenerii rzeźb, ale z powodu pandemii do planowanego wydarzenia nie doszło. Spektakl online w reżyserii Leszka Mądzika z udziałem aktorów Warszawskiego Centrum Pantomimy, z muzyką Pawła Odorowicza został zrealizowany w październiku. Inspiracją do powstania spektaklu „Golgota” dla Leszka Mądzika jest Golgota Podgórska – rzeźby znajdujące się w otoczeniu kościoła św. Józefa w Krakowie Podgórzu.
Spektakl można obejrzeć tu:
https://www.youtube.com/watch?v=6eclOq8THSE
Leszek Mądzik o filmie:
Miejsce, które posłużyło Profesorowi Wincentemu Kućmie do zintegrowania jego dzieła z ekspresją kamiennych brył, czyni dramat Drogi Krzyżowej jeszcze bardziej przejmującym. Wraz z wybitnym artystą wędrujemy po fragmentach skał, w których pęknięciach i szczelinach zatrzymały się na moment kadry tego dramatu. Pozwalają one przybliżyć i lepiej zrozumieć znaczenie słów – Ecce Homo. Profesor Kućma znalazł bowiem w swoich pracach odpowiedź na sens cierpienia. Ekspresja gestów postaci wyrażona zostaje za pomocą faktury materiału rzeźbiarskiego a także patyny, co czyni to wielkie dzieło czymś wyjątkowym. Dzieło artysty przybliża nas zarówno do tajemnicy cierpienia Boga jak i przekonuje nas swoim ludzkim wymiarem.
Spotkanie z tym obrazem zmusza nas do pokory w jego interpretacji. Budując dramaturgię plastyczną poszczególnych scen, pragnę zanurzyć spotkanie z dziełem Profesora Kućmy w mroku. Światło, które było siłą obrazu wielkich artystów (m.in. Caravaggia), przyświeca także mnie w budowaniu więzi miedzy uczestnikami rytuału teatralnego a dziełem natury i człowieka. To ŚWIATŁO pozwoli nam głębiej zajrzeć w świat Sacrum, otwierając warstwy naszej wrażliwości. Okazja do świętowania tak pięknego jubileuszu urodzin i twórczego życia Prof. Wincentego Kućmy w miejscu, w którym oddał on całego siebie, jest dla mnie nie tylko wyzwaniem, ale i wyrazem wdzięczności.
O twórcach:
LESZEK MĄDZIK
Urodził się w 1945 w Bartoszowinach w Górach Świętokrzyskich. Wybitny scenograf, reżyser, malarz, fotograf. Profesor warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Scenografii oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.Ukończył Wydział Tkactwa Artystycznego w Państwowym Liceum Technik Plastycznych w Kielcach. Studiował historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, tytuł magistra sztuki otrzymał w Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Białymstoku, tytuł doktora w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, zaś nominacja profesorska – na wniosek Rady Wydziału Grafiki ASP w Warszawie – nadana mu została w 2010. W 1969 założył Scenę Plastyczną KUL, gdzie zrealizował 21 spektakli autorskich, m.in. Ecce homo, 1970; Wieczerza, 1972; Ikar, 1974; Zielnik, 1976; Wilgoć, 1978; Brzeg, 1983; Wrota, 1989; Tchnienie, 1992; Szczelina, 1994; Kir, 1997; Odchodzi, 2003; Bruzda, 2005; Przejście, 2012, Lustro 2013 , Gorset 2016. Ma na swoim koncie wiele realizacji teatralnych, które przygotował poza działalnością Sceny Plastycznej, tak w Polsce jak i za granicą. Jest autorem scenografii, które poczynając od 1967 roku, wykonał dla szeregu teatrów w kraju i poza jego granicami. Swój teatr prezentował na ponad sześćdziesięciu międzynarodowych festiwalach, zarówno w warunkach rodzimych, jak i szeroko na świecie. Efektem udziału w międzynarodowych konfrontacjach teatralnych były liczne nagrody i wyróżnienia, które otrzymał m.in.: w Kairze, Japonii, USA i Pradze. Niektóre spośród jego spektakli doczekały się wersji filmowej (Zielnik, Wrota, Wilgoć, Pętanie). Zrealizowano również kilka filmów i powstało szereg publikacji o Scenie Plastycznej Leszka Mądzika. Od 1976 członek Związku Polskich Artystów Plastyków, od 2003 członek Związku Polskich Artystów Fotografików, w 1981 przyjęty został do ITI, zaś w 1983 do OISTAT. W 1986 założył Galerię Sztuki Sceny Plastycznej KUL, w ramach której zaprezentowanych zostało ponad 100 wystaw wybitnych współczesnych twórców polskiej kultury plastycznej m.innymi Tadeusza Kntora, Andrzeja Wajdy, Zdzisława Beksińskiego, Aliny Szapocznikow. Jest projektodawcą Muzeum Współczesnej Sztuki Sakralnej w Kielcach, dyrektorem artystycznym Festiwalu Scenografów i Kostiumologów w Lublinie. Autor wielu plakatów i grafiki książkowej. Laureat licznych nagród, m.in.:nagrody Polskiego Ośrodka ITI Sekcji Krytyków Teatralnych, nagrody Ministra Spraw Zagranicznych, Nagrody im. Jana Dormana przyznanej przez Polski Ośrodek Stowarzyszenia ASSITEJ nagrody indywidualnej I stopnia za promocję KUL przyznanej przez Rektora KUL, wyróżnienia specjalnego Totus. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Złotym Medalem „Gloria Artis”, Krzyżem Zasługi Pro Ecclesia et Pontifice. Szeroko zakrojona jest jego działalność dydaktyczna. Prowadził stałe zajęcia ze studentami na ASP w Poznaniu i Warszawie, na KUL-u i UMCS w Lublinie, w Akademii Teatralnej w Warszawie oraz na zaproszenie uniwersytetów i szkół artystycznych m.in.: w Helsinkach, Berlinie, Amsterdamie, Waszyngtonie, San Francisco, Sao Paulo, Bonn, Hamburgu, Lyonie, Pradze, Buffalo, Rennes, Dublinie, Baku, Tbilisi, Teheranie. Korzenie jego teatru mają charakter egzystencjalny, odnoszący się do najgłębiej ulokowanych sensów istnienia, miejsca człowieka we wszechświecie, z jego odwiecznym poczuciem kresu, odchodzenia, przemijania i niespełnienia. Ten magiczny – rozgrywający się bez słów – spektakl reżyseruje światło, dopowiada muzyka, organizuje rytm. Widz wkomponowany w mrok, samotny w tłumie, chłonie – przez filtr własnej wrażliwości – widowisko, które fascynuje go grą cieni i rytmicznych ruchów wysmakowanych form plastycznych. Przesłanie i refleksja filozoficzna zawarte w przekazie Twórcy Sceny Plastycznej oparte są na konkretnych przeżyciach Autora. Dopowiada je myśl świętego Jana od Krzyża i świętej Teresy z Ávili, których dzieło od początku inspiruje dorobek Leszka Mądzika.
ADAM PALENTA
Operator filmowy, reżyser filmów dokumentalnych, fotograf. Ukończył Realizację obrazu telewizyjno-filmowego i fotografii na WRiTv UŚ w Katowicach. Studiował również w Szkole Wajdy. Laureat licznych wyróżnień, w tym Nagrody Polskiego Kina Niezależnego im. Jana Machulskiego za zdjęcia do filmu „Ciemnego pokoju nie trzeba się bać” z 2009 roku. Twórca wielokrotnie nagradzanych krótkometrażowych filmów dokumentalnych, z których na szczególną uwagę zasługuje „Życie stylem dowolnym” z 2012 roku. Autor zdjęć do filmów w reżyserii Kuby Czekaja, w tym głośnych „Baby Bump” i „Królewicz Olch”. Ten ostatni przyniósł mu Nagrodę za zdjęcia na festiwalu Młodzi i Film.
PROF. WINCENTY KUĆMA
Urodził się 25 maja 1935 r. w Zbelutce na Kielecczyźnie. Liceum Sztuk Plastycznych ukończył w Kielcach, w latach 1957-62 studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1967 r. rozpoczął pracę dydaktyczno-naukową na tejże uczelni, gdzie do 2000 r. kierował Pracownią Przestrzeni w Katedrze Sztuk Wizualnych na Wydziale Form Przemysłowych. W 1995 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Jego prace eksponowane były w kraju na ponad 50 wystawach indywidualnych i 80 zbiorowych oraz na blisko 60 wystawach zagranicą. Artysta brał udział w wielu konkursach rzeźbiarsko-architektonicznych uzyskując ponad 50 nagród i wyróżnień. Jest kawalerem Orderu Orła Białego, który otrzymał w 2018 r. z rąk prezydenta RP Andrzeja Dudy, oraz laureatem najwyższego papieskiego odznaczenia przyznawanego świeckim – Krzyża Komandorskiego Orderu św. Grzegorza Wielkiego. Wśród najwyższych odznaczeń państwowych i kościelnych, jakimi został uhonorowany, są też Order Polonia Restituta, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Złoty Medal Ojca Świętego Jana Pawła II, medal Papieskiej Rady ds. Kultury Per Artem Ad Deum oraz Brązowy Medal Cracoviae Merenti.
Prof. Wincenty Kućma rysuje, fotografuje, tworzy medale, reliefy, witraże, małe i duże rzeźby, pomniki, a także projektuje wnętrza i przestrzenie urbanistyczne. Do najważniejszych jego monumentów należą: Pomnik Armii Krajowej w Kielcach, Pomnik Powstania Warszawskiego 1944 w Warszawie, Pomnik Poległym w Obronie Ojczyzny w Częstochowie, Pomnik Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku, pomnik Macieja z Miechowa w Miechowie, Pomnik ku czci Ofiar Komunizmu w Olkuszu. Wykonane przez artystę ołtarze, witraże, płaskorzeźby i reliefy o tematyce sakralnej znajdują się w ponad 60 kościołach i kaplicach w Polsce i zagranicą. Najdonioślejsze realizacje to dekoracja wnętrza katedry w Irkucku na Syberii, Ołtarz Trzech Tysiącleci na Skałce w Krakowie, Droga Krzyżowa w Pasierbcu, a także monumentalny ołtarz Rodzina Rodzin oraz witraże w kościele Najświętszej Rodziny w Krakowie Bieżanowie.