Dzięki uprzejmości p. Adama Sasinowskiego zamieszczamy w naszych dziale „historia” tekst o kolejnym urzędniku podgórskiego magistratu Łukaszu Kretschmerze.

Łukasz Kretschmer, urzędnik magistratu podgórskiego z przełomu XVIII i XIX wieku, nie występuje w publikacjach o Podgórzu. Jego osoba warta jest jednak przypomnienia, nie tylko ze względu na pracę zawodową, ale także przez to, że wiąże się z najstarszym okresem funkcjonowania miasta Podgórze, który nie jest zbyt dobrze opracowany.

Życie rodzinne

Na podstawie dokumentów spadkowych z 1817 roku dowiadujemy się, że rodzicami Kretschmera byli Jan i Kunegunda oraz że miał brata Michała, który mieszkał w Białoczowie (ówczesne w Królestwo Polskie). Ożenił się z Anną z domu Katerlanka w dniu 8 marca 1791 roku. Miał wówczas 25 lat, a panna młoda 22. W 1791 roku urodził im się Antonii Franciszek (żył ledwie miesiąc), a dwa lata później Karolina (zmarła po dziewięciu miesiącach). Taka tragedia była w owym czasie na porządku dziennym – dzieci umierały z powodu trudnych warunków życia, niskiego poziomu higieny i ówczesnej medycyny. Metryka parafii św. Józefa w Podgórzu nie wykazuje, aby Łukasz Kretschmer i Anna Katerlanka mieli więcej potomstwa.

Kariera urzędnicza w podgórskim magistracie

Pierwszą wzmiankę o pełnieniu funkcji w podgórskim magistracie napotykamy przy okazji wpisu dotyczącego narodzin jego syna Antoniego Franciszka z roku 1791 roku, gdzie czytamy, że Nobilis Lukas Kretschmer ad praesens cancelista Magistratus Podgorzen. Jasno z tego wynika, iż był pochodzenia szlacheckiego i pełnił urząd kancelisty. Niewykluczone przy tym, że sprawował ten urząd przed rokiem 1791, ale brak dokumentów archiwalnych na potwierdzenie tej hipotezy. W krótkim czasie został mianowany na stanowisko protokolisty. Na podstawie akt metrykalnych parafii św. Józefa w Podgórzu, głownie z Liber Copulatorum, gdzie występuje jako świadek zawarcia związku małżeńskiego, uzyskujemy informację, że sprawował ten urząd przed rokiem 1800.

Apogeum kariery urzędniczej osiąga między 1810 a 1811, kiedy zostaje mianowany Intendentem Policji miasta Podgórze. W oparciu o dokument z jednostki archiwalnej P 842 (s. 6-7), pod tytułem Wyciąg z księgi kontowej dochodu i rozchodu kasy miejskiej Podgórskiej od dnia 26 maja 1813 do dnia 23 marca 1816 dowiadujemy się, że otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 1800 złotych reńskich w skali rocznej. Jego praca w magistracie jest dobrze udokumentowana w aktach metrykalnych parafii św. Józefa w Podgórzu, aktach spadkowych mieszkańców miasta Podgórza oraz w aktach kasowych magistratu podgórskiego.

Działał również na rzecz społeczności Podgórza. Za przykład może posłużyć odnowienie podgórskiej chorągwi szkolnej, za co otrzymał 9 złotych reńskich od prezydenta municypalnego miasta Krakowa (w latach 1810-1815 Podgórze wchodziło w skład miasta Krakowa). Łukasz Kretschmer był ojcem chrzestnym Teodora Karola Feliksa (24 maja 1813), syna Józefa Serkowskiego i Elżbiety z Naizerów. Józef Serkowski był w tym czasie kasjerem kasy podgórskiej, a później sekretarzem magistratu podgórskiego.

Łukasz Kretschmer zmarł 26 lipca 1817 roku w Nowym Targu, dokąd wyjechał na miesięczny wypoczynek, i tam został pochowany. W chwili śmierci miał 51 lat. W aktach spadkowych opisano niecodzienną sytuację. Otóż żona zmarłego Anna Katerlanka domagała się zwrotu swojego psa o imieniu Szpicel oraz rzeczy, które zabrał ze sobą na wakacje mąż. Majątek po Łukaszu Kretschmerze przeszedł w posiadanie miasta Podgórze, po wcześniejszym zrzeczeniu się pretensji przez małżonkę. Testament Łukasza Kretschmera napisany został przez niego 23 listopada 1816 roku.

Bibliografia

1. Archiwum Państwowe w Krakowie, mikrofilmy akt metrykalnych z Ksiąg Urodzeń, Ślubów, Zgonów parafii św. Józefa w Podgórzu, MF 5-534-5-546.

2. Archiwum Państwowe w Krakowie, Akta miasta Podgórze, P 842, s. 6-7.

3.. Archiwum Państwowe w Krakowie, Akta miasta Podgórze, P 279, s. 35-287 (Akta spadkowe po Łukaszu Kretschmerze).

4. Archiwum Państwowe w Krakowie, Mag I 722, s. 194.