Podgórze miało niegdyś uzdrowisko. Jak wiemy, jego twórcą był Antoni Mateczny, czy jak chce metryka urodzenia Anton Matečny, który w 1905 roku otworzył w Podgórzu Zakład Kąpielowy wody Siarczkowo-Solankowej.
Woda u Pana Matecznego miała pewnie okropny smak, ale za to doskonałe składniki lecznicze. Ostry zapach siarki, który towarzyszył źródłom na parceli Pana Antoniego zwiastował najpierw samemu właścicielowi, a potem już kuracjuszom ulgę w wielu dolegliwościach i jak pokazała historia, taką rzeczywiście niosła.
Po kuracjuszach, fajansowych wannach, kąpielach siarczkowo-solankowych, ogrodzie i stawach pozostało dziś niewiele. Pięknie odnowiony budynek, na wpół czynne źródła, komin, z którego dym zwiastował, niezakłóconą niczym pracę uzdrowiska.
Świat za ogrodzeniem „Matecznego” jak mawiali o ruchliwym skrzyżowaniu krakowianie, zdawał się do niedawna być nieruchomy, uśpiony. Gdy dziś zerkniemy za ogrodzenie zobaczymy, że „coś „ się dzieje, że praca wre… Tuż obok głównego budynku dawnego kąpieliska powstaje nowy z czerwonej cegły, z dużymi oknami. Powstaje Krakowska Pijalnia Zdrojowa. To znaczy, że po prawie dwudziestu latach, unikatowa na skalę światową woda mineralna wydobywana w centrum Krakowa znów będzie dostępna.
W niewielkim, zgrabnym budynku będzie mieściła się pijalnia i rozlewnia wody. Przeszklone ściany pozwolą odwiedzającym obserwować prace rozlewni. Wodę można będzie pić na miejscu, na przykład w stylowych pijałkach, kupić lub wlać do własnej butelki
Oddanie do użytku nowego obiektu Krakowskiej Pijalni Zdrojowej planowane jest na wrzesień 2021 roku. Obiekt w zamyśle architektonicznym przypomina dawny zakład. Obecnie zamknięto bryłę budynku i rozpoczęły się roboty wykończeniowe. Jak mówi inwestor: „w procesie technologicznym będą zastosowane najnowsze rozwiązania zapewniające zachowanie pierwotnej czystości wody pod względem chemicznym i mikrobiologicznym. „Dzięki tym zabiegom woda uzyska zdecydowanie mnie ostry smak i zapach, jednocześnie nie tracąc niż ze sowich właściwości”.
Rozlewane i udostępniane będą dwa rodzaje wody: „Anton” i „Mateczny Zdrój”. Obie są tymi, które odkrył Antoni Mateczny w 1898 roku i którą tak lubili najpierw podgórzanie, a potem wszyscy krakowianie. Dzięki niej hutnicy kiedyś błyskawicznie uzupełniali wydalone z potem minerały i biopierwiastki. Największym orędownikiem codziennego spożywania wody ze zdroju Matecznego był prof. Julian Aleksandrowicz, przewodniczący Komisji Zdrowia Społecznego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, który dzięki badaniom Tadeusza Wojtaszka prowadzącego Ośrodek Informacji Uzdrowiskowej w Zespole Uzdrowisk Krakowskich, dowiedział się o wodzie mineralnej i jej wartościach porównywalnych z gruzińską wodą Borżomi i uważał, że ta woda może „uratować Kraków”. Tadeusz Wojtaszek: „Po krótkim „przesłuchaniu” zabrał mnie razem z przyniesioną wodą do dyrektora Instytutu doc. dr. Jana Markiewicza. Zbadaj no tę wodę Jasiu, bo coś mi się tu zdaje, że będzie sensacja. Dyrektor Markiewicz popatrzył na mnie podejrzliwie i orzekł: Może tak źle nie będzie. Po kilku dniach zadzwonił do mnie Profesor z sensacyjną wiadomością: Mamy lepszą wodę w Krakowie aniżeli w Gruzji. Gratuluję Panu, odkrył Pan znakomite źródło zdrowia dla mieszkańców Krakowa! Może dzięki temu uratujemy Kraków.”
Potwierdzenie wartości i unikatowości wody znalazło się także w Opracowaniu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny „Wykorzystanie wód mineralnych ze złoża „Mateczny” w Krakowie w celach spożywczych”, Poznań 2015.
„Zawartość w tych wodach składników mineralnych korzystnie wpływających na procesy fizjologiczne w organizmie człowieka przy podaniu „per os”, wskazuje celowość ich dalszego wykorzystania głównie do picia w lokalnej pijalni lub w formie butelkowej”.
„Obok tzw. makroskładników w wodzie z obu ujęć stwierdza się znaczne stężenie jodków (0,120mg/dm3 w Geo – 2A; 0.070mg/dm3 M-4) oraz fluorków (1,05 mg/dm3 Geo-2A; 1,21 mg/dm3 M-4). Wody o opisanym składzie chemicznym zwłaszcza z tak znaczną zawartością siarczanów a przy tym hipotoniczne są w Polsce unikalne”.
W opracowaniu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego czytamy również: „Częste picie wód w ilościach co najmniej 0,5 dm3 dziennie może wspomagać funkcjonowanie czynności przewodu pokarmowego, procesy trawienia, a także perystaltykę jelit, a w konsekwencji prowadzić do obniżenia masy ciała. Jednocześnie podkreślono, że można udostępniać ją jako naturalną wodę mineralną czy też jako „środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego”.
Wody mineralne z obszaru Mateczny w Krakowie to wody wielojonowe, mające dużą zawartość magnezu i wapnia w proporcji 1:2 oraz stały skład chemiczny. Są typu siarczanowo-chlorkowo-sodowo-magnezowo-wapniowego, siarczkowe i charakteryzują się unikatowym składem chemicznym. Jest w nich nawet selen, zwany pierwiastkiem życia.
Co leczyło się wodami i na co pomogą dziś? Ponoć niemal na wszystko. Na pewno są doskonałym remedium w profilaktyce i leczeniu chorób przewodu pokarmowego. Wpływają na prawidłowy stan błony śluzowej żołądka. Pomagają zapobiegać powstawaniu kamieni nerkowych, a istniejące rozpuszczają. Dawniej reklamowano wody hasłem, że „leczą zołzy”, dziś możemy to ująć delikatniej i powiedzieć, że poprawiają funkcjonowanie systemu nerwowego, podobno wspomagają erekcję. Wody są idealne przede wszystkim dlatego, że błyskawicznie uzupełniają braki biopierwiastków i minerałów, bez których organizm człowieka nie może właściwie funkcjonować.
Wody mineralne będą oferowane jako niegazowane i gazowane. Te ostatnie dzięki wprowadzeniu dwutlenku węgla (średnie nasycenie) są łatwiej przyswajane przez organizm i mają dodatkowe walory smakowe.
Inwestorem „Krakowskiej Pijalni Zdrojowej” jest spółka EGM S.A. zajmująca się eksploatacją i przeróbką minerałów. Projekt otrzymał dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
WODY MINERALNE KRAKOWSKIEJ PIJALNI ZDROJOWEJ
Naturalna woda mineralna wysokozmineralizowana, bogata w jony:
siarczanu – odgrywające istotną role w poprawnym funkcjonowaniu komórek, wchodzące w skład wielu enzymów, działające pobudzająco w różnych odcinkach przewodu pokarmowego;
chlorku – wraz z sodem utrzymujące prawidłowe ciśnienie osmotyczne w komórkach, odgrywające istotną rolę w procesach trawiennych;
sodu – niezbędne do wymiany wody pomiędzy komórkami, a substancją międzykomórkową,
magnezu – pierwiastka działającego wspomagająco przy przemęczeniu, stresie, odgrywającego istotną rolę w wielu procesach metabolicznych;
wapnia – biorącego udział w budowie kości oraz zębów, wpływającego na prawidłową pracę mięśni i przesyłanie sygnałów nerwowych, warunkującego prawidłowe przewodnictwo nerwowe i kurczliwość mięśni poprzecznie prążkowanych;
fluorku – wspomagającego zachowanie zdrowych zębów;
jodku – wspomagającego prawidłowe funkcjonowanie tarczycy.
„Anton”
Woda średniozmineralizowana będzie wytwarzana na bazie naturalnej wody mineralnej. W procesie technologicznym zastosowane będą najnowsze, innowacyjne rozwiązania techniczne umożliwiające obniżenie mineralizacji wody, bez jej rozcieńczania, przy zachowaniu jej naturalnych składników mineralnych. Woda jest bogata w jony: wodorowęglanowe, chlorkowe, sodowe, magnez, wapń i siarczany. Zostanie udostępniona w dwóch typach:
– woda stołowa typu „soft”
– napój uzupełniający niedobory elektrolitów i polecany przy intensywnym wysiłku fizycznym, zwłaszcza sportowców, pozwalający szybko i skutecznie nawodnić organizm i utrzymać odpowiednie stężenie składników mineralnych
Nie mogę się doczekać otwarcia