Muzeum Krakowa zaprasza na święto Trasy Pamięci – Pamiętaj z nami 2023. W tym roku temat przewodni brzmi: „Oblicza bohaterstwa w czasie wojny i okupacji 1939-1945”.
Program
12 maja 2023 (piątek)
16.30–18.00 – Plac-pomnik. Plac Bohaterów (krakowskiego) Getta. Panel dyskusyjny z udziałem twórców upamiętnienia, architektów Piotra Lewickiego i Kazimierza Łataka, dr hab. Moniki Murzyn-Kupisz (prof. UJ), zastępcy dyrektora Muzeum Krakowa Jacka Salwińskiego, dr. Michała Wiśniewskiego (UE), przewodniczącego Stowarzyszenia Podgorze.pl Pawła Kubisztala, przewodniczącego Rady i Zarządu Dzielnicy XIII Podgórze Szymona Toboły. Podczas panelu zaprezentujemy wyniki sondy ulicznej na temat znajomości patronów placu i symboliki instalacji artystycznej.
Miejsce: Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4 (sala kinowa, I piętro)
Prowadzenie: prof. dr hab. Łukasz Tomasz Sroka (UP/ Muzeum KL Plaszow).
18.00–19.30 – Oblicza bohaterstwa czasów wojny. Dyskusja z udziałem: dr Edyty Gawron (UJ), prof. dr. hab. Jacka Leociaka (PAN, Centrum Badań nad Zagładą Żydów) i dr. hab. Huberta Kaszyńskiego (prof. UJ). Dyskusja z tłumaczeniem na Polski Język Migowy (PJM).
Miejsce: Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4 (sala kinowa, I piętro)
Prowadzenie: dr Marta Duch-Dyngosz (Uniwersytet Humboldtów w Berlinie, UJ)
Podczas wykładów prowadzona będzie kwesta na rzecz ofiar wojny w Ukrainie.
12 i 13 maja (piątek i sobota)
Piątek 14.00–20.00 i sobota 8.30–11.00:
Biuro zawodów IX Biegu Pamiętaj z nami 2023
Muzeum Krakowa, Pałac Krzysztofory (wejście boczne od ul. Szczepańskiej 2, sala Miedziana, I piętro): wydawanie pakietów startowych i ich sprzedaż (w miarę wolnych miejsc) oraz kwesta na rzecz ofiar wojny w Ukrainie wspólnie z Polską Akcją Humanitarną.
13 maja (sobota)
10.00–13.30 – Bohaterki i bohaterowie z cel gestapo. Krakowianie wobec terroru 1939–1945–1956. Oprowadzanie po wystawie stałej, tury co 30 min.
Miejsce: Ulica Pomorska, ul. Pomorska 2
Prowadzenie: przewodnicy
10.00–11.30 – Strategie przetrwania i oporu w KL Plaszow. Spacer edukacyjny po terenie niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Plaszow. Przedstawimy różne strategie walki z okupantem, rozumianej jako zespół działań podejmowanych przez ludność cywilną – podtrzymywanie solidarności więźniarskiej, pielęgnowanie życia religijnego, tworzenie poezji i innych form artystycznych, ukrywanie dzieci na terenie obozu oraz celowe zaniżanie norm w warsztatach przemysłu niemieckiego.
Miejsce spotkania: ul. Jerozolimska 3, Szary Dom
Prowadzenie: Justyna Sagan-Morawska (Miejsce Pamięci – Muzeum KL Plaszow)
10.30–14.00 – Bohaterowie krakowskiego getta na wystawie „Apteka Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskim”. Oprowadzanie po wystawie stałej, tury co 20 min.
Miejsce: Apteka pod Orłem, pl. Bohaterów Getta 18
Prowadzenie: przewodnicy
Miejsce: pl. Bohaterów Getta
11.00–14.00 – warsztaty (udział w nich jest bezpłatny):
– Miejski tor przeszkód i savoir-vivre. Warsztaty przybliżające trudności życia codziennego osób z niepełnosprawnościami. Na przygotowanym stanowisku z progami, rampami, podjazdami przetestujemy poruszanie się na wózku inwalidzkim. Poznamy też savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnościami.
Prowadzenie: Tomasz Koźmiński, Sławomir Charmaj, Katarzyna Lizura
– Kiedy pomagać i jak prosić o pomoc. Warsztaty pierwszej pomocy połączone z prezentacją sprzętu używanego podczas akcji ratowniczych.
Prowadzenie: Krakowskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowego (skrót WOPR)
Strefa dzieci
11.00–14.00 – warsztaty dla dzieci (4–13 lat), które czekają na mecie na swoich rodziców lub opiekunów biorących udział w biegu:
– Namaluj swojego bohatera. Warsztaty plastyczne.
Prowadzenie: Edyta Jaśkowiak
– Koordynacja i celność. Warsztaty ruchowe. Poćwiczymy rzuty do celu i na odległość. Wykorzystamy maty edukacyjne do zabaw koordynacyjnych. Pokażemy, jak bawić się na sportowo i bezpiecznie.
Prowadzenie: trenerzy G&G Sport Grzegorz Sudoł
IX Bieg Pamiętaj z nami upamiętniający bohaterów i bohaterki II wojny światowej
- Bieg Pamiętaj z nami upamiętniający bohaterów i bohaterki II wojny światowejStart – ul. Pomorska:11.55 – osoby z niepełnosprawnością ruchu12.00 – pozostali uczestnicy
Meta – pl. Bohaterów Getta:
13.30 – uroczystość dekoracji zwycięzców, w tym wręczenie Nagrody Specjalnej Prezydenta Krakowa Jacka Majchrowskiego i Nagrody Specjalnej Krakowskiego Klubu Samochodowego Jura Moto Sport dla najliczniejszej drużyny.
Dekoracji w kategorii „drużyna” dokona więźniarka trzech niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych AL/KL Plaszow, KL Auschwitz i AL Brünnlitz – Bronisława Karakulska z domu Horowitz.
14.00–14.50 – Cisi bohaterowie. Wybrane losy ratujących i ratowanych w okupowanym Krakowie. Wykład z prezentacją.
Miejsce: Ulica Pomorska, ul. Pomorska 2
Prowadzenie: Tomasz Stachów
15.15–16.15 – Plac Bohaterów Getta we wspomnieniach Sprawiedliwego wśród narodów Świata Tadeusza Pankiewicza. Spacer edukacyjny bez barier architektonicznych.
Miejsce spotkania: Apteka pod Orłem, pl. Bohaterów Getta 18
Prowadzenie: Jan Grabowski
16.30–17.20 – kuratorskie oprowadzanie po wystawie czasowej Przetłumaczyć rzeczy nieludzkie.
Miejsce: Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4
Prowadzenie: Katarzyna Kocik
Wystawa opowiada o tużpowojennych zmaganiach ludności żydowskiej z tragicznym doświadczeniem okupacji niemieckiej w Krakowie oraz porusza sprawę pamięci o żydowskich ofiarach wojny w mieście. Narracja ekspozycji skupia się wokół zagadnień: przetrwania prześladowanych, dokumentowania i osądzania wydarzeń czasu wojny oraz współczesnego tłumaczenia i wyjaśniania tragicznej przeszłości.
17.30 –19.00 – oprowadzanie po wystawie stałej Kraków czas okupacji 1939–1945 w języku polskim i ukraińskim.
Miejsce: Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4
Ponadto:
- 12–13 maja: Kwesta do puszek na rzecz ofiar wojny w Ukrainie wspólnie z Polską Akcją Humanitarną (lub już teraz wpłaty internetowe z dopiskiem „Pamiętaj z nami 2023” https://www.pah.org.pl/wplac/?form=ukraina)
- 13 maja: zwiedzanie wystaw indywidualne i z przewodnikiem w oddziałach: Apteka pod Orłem i Ulica Pomorska; bilety w cenie promocyjnej: 1 zł
- 13 maja: udział we wszystkich warsztatach odbywających się na pl. Bohaterów Getta w godz. 11.00–14.00 jest bezpłatny
- 13 – 28 maja: uczestnicy IX. Biegu Pamiętaj z nami 2023 zwiedzają wystawy Trasy Pamięci bezpłatnie za okazaniem numeru startowego
- 18 maja, godz. 10.30–13.00: Walka o honor, godność i pamięć. Żydowski opór i konspiracja w Krakowie. Warsztaty przygotowane przez studentów Instytutu Judaistyki UJ pod opieką naukową dr Edyty Gawron. Miejsce: Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4 (sala kinowa, I piętro)
„Walczymy o trzy wiersze w historii, by nie mówiono, że nasz naród poszedł jak trzoda na rzeź” – powiedział jeden z przywódców podziemia w getcie krakowskim podczas II wojny światowej Adolf Liebeskind ps. Dolek. Czy faktycznie młodzi bojowcy ŻOB-u istnieją w świadomości zbiorowej? Czy są postrzegani tak, jak pragnął tego Liebeskind? Kim byli młodzi Żydzi i Żydówki, którzy działali w Żydowskiej Organizacji Bojowej? Dlaczego zdecydowali się walczyć? Czy dzisiaj potrzebni są bohaterowie tej rangi? Czy i dlaczego potrzebne są nam dzisiaj wzorce? W czasie warsztatów uczestnicy obejrzą fragmenty wystawy stałej odnoszącej się do historii getta krakowskiego. Przeanalizują wybrane dokumenty, fragmenty wspomnień świadków historii. Poznają biogramy wybranych działaczy i działaczek oraz zapoznają się najważniejszymi akcjami bojowymi. Warsztaty są oparte na angażującej opowieści, fotografiach archiwalnych, dokumentach, zmuszających do stawiania pytań i poszukiwania nie zawsze jednoznacznych odpowiedzi.
Uwaga! Warsztaty dla uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów. - 18 maja, 13.00 – żydowski opór i konspiracja w Krakowie na wystawie plenerowej. Walka o godność, honor i pamięć. „Walczymy o trzy wiersze w historii, by nie mówiono, że nasz naród poszedł jak trzoda na rzeź” – powiedział Adolf Liebeskind ps. Dolek, jeden z przywódców podziemia w getcie krakowskim.
Otwarciu wystawy towarzyszyć będzie prezentacja nowego i poprawionego wydania mapy krakowskiego getta.
Miejsce: pl. Bohaterów Getta - 3 października – 25 listopada: warsztaty Pamięć niezadeptana. Moje upamiętnienie bohaterów II wojny światowej. Cykl edukacyjny dla uczniów podgórskich i krowoderskich szkół ponadpodstawowych, składający się ze zwiedzania wystaw Trasy Pamięci, warsztatów fotograficzno-storytellingowych i dyskusji nad znaczeniem zaprezentowanych historii we współczesnym kontekście. Najlepsze prace fotograficzne zostaną zaprezentowane na wystawie w przewiązce oddziału Fabryka Emalia Oskara Schindlera. Realizacja wspólnie ze Stowarzyszeniem Europe4youth.
