14 maja br. odbył się finał – już po raz dwudziesty – Małopolskiego Przeglądu Twórczości Dzieci i Młodzieży Triada 2011. Organizatorem konkurów plastycznego, poetyckiego i kompozytorskiego jest Młodzieżowy Dom Kultury im. K. I. Gałczyńskiego. Uczestnicy (od 6. do 19. lat) nadsyłają swoje prace z całej Małopolski, każdego roku chętnie, choć różnie rozkładają się akcenty w poszczególnych latach. W tegorocznej edycji najmniej było uczestników części konkursu skierowanej do młodych kompozytorów. I zapewne nie brak talentu czy umiejętności był tego przyczyną, lecz czas i koszty, które młodzież musi ponieść wykonując swoje nagranie, ścieżkę, zapisy…. Dlatego tym większe uznanie należy się jedynemu nagrodzonemu – Krzysztofowi Stachowskiemu – uczestnikowi zajęć w Centrum Gitarowym Grzegorza Łuckiego.
W kategorii plastycznej nadesłano wiele prac wykonanych różnymi technikami. Stąd trudność wyboru tych najlepszych i znacząca ilość przyznanych nagród we wszystkich grupach wiekowych (19 nagród i 24 wyróżnienia). Wiele prac zawisło na pokonkursowej wystawie, dużo zamieszczono w towarzyszącym jej katalogu. Wreszcie poezja…
Problemów narastanie
Możliwość prześledzenia twórczości poetyckiej dzieci i młodzieży powstałej w jednym czasie stanowi niezwykłe doświadczenie intelektualne i psychologiczne. Ok. 750 wierszy napisanych przez ponad 150 autorów od 6. do 18. roku życia daje namiastkę problemów, które spotykają nie tylko twórców, ale i ich rówieśników. To także ukazanie różnych – wynikających z odmiennych doświadczeń i osobowości – sposobów radzenia lub nieradzenie sobie z nimi. Istotne jest owo zagęszczenie w czasie i przestrzeni poetyckich zapisów teraźniejszości zmuszające czytelnika do refleksji.
Najmniej zindywidualizowane są wiersze dzieci z najmłodszej grupy wiekowej. W tej grupie ważne są inspiracje czerpane z poezji dziecięcej (nadal dominuje klasyka), wiersze z podręczników i lektur szkolnych oraz tematy prac zadawanych przez nauczycieli do poetyckiego opracowania (twórczość okolicznościowa). Ale i tutaj znalazło się miejsce na talent literacki, oryginalne potraktowanie tematu, poczucie humoru (nawet absurdalnego), dystans wobec rzeczy, zainteresowanie światem i odkrywanie siebie. W poetyckiej wyobraźni uczniów klas IV-VI (grupie najliczniej reprezentowanej) niewiele pozostało z rymowanego uporządkowania rzeczywistości okresu wcześniejszego. Do głosu dochodzi refleksja, pozytywna autorefleksja, intrygująca analiza współczesności, wreszcie zabawa formą (głównie aforyzmy i fraszki oraz poezja lingwistyczna). Wśród autorów w wieku 13-15 lat smutek jest dominantą tematyczną. Smutek wyrażony na wiele sposobów, odkrywający przed czytelnikami kolejne pokłady – wydawałoby się już wyczerpanych – możliwości. Smutek niepokojący, bowiem autorzy rzadko potrafią poza niego wyjść. Wreszcie licealiści… Ich poezja jest bardzo różna. Od pewnej nieporadności w nazywaniu uczuć do doskonałych erotyków, od myślowego nieuporządkowania do spójnej wizji świata przedstawionego… W tej grupie daje się odczuć, że jest to czas poszukiwań dla autorów, nie tylko twórczych, ale i życiowych, zaś dla czytelników przypomnienie własnych, nie zawsze udanych, wyborów.
Kolejne pokolenia młodych i bardzo młodych ludzi piszą wiersze. To świadectwo, że wrażliwość nie jest bynajmniej reliktem przeszłości. I nadzieja, że w przyszłości nadal będzie można normalnie żyć.
W siedzibie MDK im. K.I. Gałczyńskiego przy ul. Beskidzkiej 30 do końca maja można obejrzeć pokonkursową wystawę plastyczną oraz nabyć tomik poetycki Triada 2011. Listy nagrodzonych zostały zamieszczone na stronie: http://www.mdkgal.com.pl/?a=protokoly. Tych wszystkich, którzy nie wzięli udziału w tegorocznej Triadzie, organizatorzy już teraz zapraszają do udziału w przyszłym roku. Na nagrodzonych czekają nie tylko piękne książki, katalogi i tomiki, ale i nowo zaprojektowane dla Gałczyńskiego niezwykle ekspresyjne statueki Zielonych Gęsi.
