W dniu 26 lutego 1784 roku Józef wtóry – z Bożej łaski cesarz Rzymski wszech czasów i krajów: król Germanii, Jerozolizmy, Hungarii, Bohemii, Dalmacji, Kroacji, Slawonii, Galicji i Lodomerii etc., etc. wydał uniwersał następującej treści:
Pożytki, które okolica Podgórza dla swojego dobrego położenia między Szląskiem i Węgrami i dla bliskości Wisły, do założenia różnych manufaktur i użytecznej sprzedaży onychże, pod rękę podaje i które już znaczną liczbę obcych rękodzielników i kupców do osiadania tamże i stawiania licznych domów zachęciły, były nam powodem dla czynienia narodowej pilności i handlu, Podgórze samo rozprzestrzenić, gdzie obcy tamże osiadający, nie tylko chętne przyjęcie ale też protekcja, dzielna pomoc, wolności i swobody nadane będą.
1. Podgórze więc wraz z osiadłością tamże najdującą się i obszernością miejsca do rozszerzenia onegoż między nim i Ludwinowem wyznaczonego, zachowując go przy teraźniejszym nazwisku. Miastem wolnym Królewskim ogłaszamy, które pod dozorem i zarządzaniem Naszych Rządów Krajowych, Wolnościami i prawami Miast zaszczycać się ma i jak tylko tamże przyzwoity Magistrat ustanowiony będzie, tak jako Nasze Królewskie Miasto Lwów prawo mieć ma do Obrad Stanów spomiędzy siebie Deputatów głos i miejsce zabierających tak jako i inne Stany Krajowe wysyłać.
2. Nadajemy wszystkim obcym kupcom, professjonistom, rękodzielnikom i rzemieślnikom tak samym Maystrom jako i do majsterstwa sposobnej czeladzi – katolickiej, ewangelickiej, protestanckiej, greckiej lub ormiańskiej dysunickiej religii – wolność tamże osiadania. Przychodnie do Bocheńskiego Cyrkularnego Urzędu zgłaszać się będą gdzie wiary godnemi zaświadczeniami swojego statku i sposobu do życia, to jest: swojego kunsztu rzemiosła lub profesji jako majstrowie lub do majsterstwa zdolni legitymować się, oraz oświadczyć mają jeżeli własnym kosztem lub za niejaką im daną pomocą budować się lub też dla niedostatku własnego majątku tylko jak komornicy i czynszownicy, swoją professja prowadzić zamyślają.
3. Ten, który u Cyrkułu pokaże, iż dostarczającą ma Substancją, Budowlę domu przynajmniej po części własnym kosztem podjąć od Cylkularnego urzędu do Magistratu Interymalnego w Podgórzu ustanowionego i do miejscowego komisarza z domysłu na to wysadzonego odesłany będzie, któren wraz z indzynierem onemuż plac do budowania, podług potrzeby gatunku jego profesji i podług proporcji budowli, którą podjąć zamyśla, bezpłatnie i jako wolną odziedziczoną własność wyznaczy oraz względem założenia pieniędzmi i co do materiałów budowniczych dopomagać będzie, Magistrat zaś zapisu gruntu i protokołu gruntów bez żadnej taksy prowadzić ma.
4. Dla zapobieżenia pożarom ognia żaden dom inaczej, jak tylko od gruntu samego z kamienia lub palonej cegły budowany być nie powinien. Dla ułatwienia tego zamiaru wszystkim budującym za poprzedzającym nadgłoszeniem się u Cyrkułu, materyały do Budowli potrzebne, podług zamożności z dóbr pod dozorem naszej Ekonomicznej Administracji zostających w cenie miernej y z taką łaską dostawiane być powinny, iż za przystawieniem onychże tylko trzecią część summy w gotowiźnie płacić będą, drugie zaś dwie trzecie części dopiero po dziesięciu leciach bez prowizji powrócić będą powinni. Owym zaś, którzy znaczniejsze budowle stawiać będą, materiały budownicze także nawet bez płacenia tej trzeciej części na dziesięć lat bez prowizji, szczególnie za zapisaniem hipoteki na tymże wystawionym domu, wydawane będą.
5. Nim do samej budowli Domu jakiego przystąpi powinien Grundrisz, Profil i Fajata indzynierowi być pokazana, któren aprobobawszy abryss, dalej starać się będzie, żeby Dom ów podług danego przepisu tak zewnątrz jako i wewnątrz z dobrych materiałów budowany, murami poprzecznymi od ognia broniącemi opatrzony. Kominy w przyzwoitej szerokości wyprowadzone i wiązane popod dach, tak ułożone było, ażeby pomiędzy domami rynew dachowych zaciągać nie było potrzeba.
6. Na rynku i po ulicach pryncypalnych każden dom przynajmniey na ośm Sążni, po pomniejszych zaś ulicach, nie mniej jak na pięć sążni szerokoci mieć powinien. Okna wszerz na trzy stopy, a wzdłuż nie mniej jak na pięć stóp mają być robione. Mury niższego piętra wszędzie tak grubo zakładane być powinny, ażeby w dalszym czasie drugie piętro bez niebezpieczeństwa na nich stawiane być mogło. Wewnętrzne ułożenie budowli własnemu każdego upodobania, podług okoliczności jego profesji i potrzeby zachodów, zostawuje się.
7. Nadajemy domom nowo stawiać się mającym trzydziestoletnią wolność od wszelkich monarchicznych kontrybucji, a dziesięcioletnią od opłacania wszelkich czynszów od gruntu pochodzących do kasy miejskiej. Po upłynięciu tych lat dzisiąciu pomierny czynsz z gruntów do kasy miejskiej, dla podejmowania publicznych nakładów miejskich oddawany będzie.
8. Ażeby za jasno wiedzieć można, od którego czasu lata wolności rachować się mają oświadczamy, iż wolność tak tych, którzy własnym swoim kosztem, jako i owych którzy po części pożyczonemi pieniędzmi budować się będą, dopiero po trzech leciech, od dnia zgłoszenia się do budowy rachując, zaczynać się będzie. Przeto ten czas zgłoszenia się tak w protokole gruntów, jako i w świadectwie, które Magistrat w tej mierze każdemu budującemu bezpłatnie dać, jak najpunktualniej zapisany być powinien.
9. Nie tylko tym, którzy sobie własne domy wystawiać będą, ale też i wszystkim innym, którzy będą w tym nowym Królewskim mieście zamieszkiwać chcą, ma być swoją profesją, rzemiosło i sposób do życia bez przeszkody prowadzić i zapewniamy niniejszemi dla przychodniów nie tylko trzydziestoletnią wolność od wszelkich osobistych czyli rzemieślniczych i zarobkowych podatków ale nadto, dla tym większego ułatwienia sposobów do życia przychodniom profesjonistow i rzemieślnikom, dla potrzebnych sobie obmyślenia sprzętów, naczynia rzemieślniczego, lub grubego materiału 50 zł ryńskich za zapomożenie dać przyrzekamy, które bez żadnego powrócenia, podług potrzeby, jednakże z tą sprawiedliwą ostrożnością odbierać mają, ażeby to zapomożenie nie zmarnotrawione, ale podług swego zamiaru użyte było.
10. Co się tyczy Żydów rozkazujemy iż wprawdzie owym, którzy własną niezadłużoną substancją na 10.000 zł. ryńskich okażą wolno być ma grunta i domy dziedzictwem zakupować lub najmować, lecz ci, którzy mniej niż 10.000 zł. a tym bardziej, którzy żadnego majątku nie mają, od wszelakich tych przywilejów wyłączeni być powinni.
11. Wszystkie w tym nowym królewskim mieście osiadające obywatelstwo ode wszelkiego rekrutowania tak co do własnej swojej osoby, jako ich synów i potomków wiecznemi czasy wolnymi być winni i chcemy takową także i o obcych rzemieślniczych czeladnikach rozumieć, którzy tamże dla profitu i żywienia się najdować się będą.
12. Nadajemy obywatelom tego królewskiego miasta równie, jak innym królewskim miastom wolność obierania ich magistratualnych osób podług porządku, któren im w tej mierze przepisany będzie i wszyscy bez różnicy religie tamże tolerowane wyznający, gdy przyjmą prawo miejskie i jeżeli do tego jeszcze dobrego są charakteru i inne potrzebne przymioty posiadają na urzędy i godności magistratualne tak obierać, jako też być obranemi są zdolni.
13. Oraz przyrzekamy owym, którzy się jak magistratualne osoby zasługami i przyłożeniem do dobra miasta dystyngwować będą, a osobliwie kupcom zabudowanie podejmującym, do wsparcia manufaktur i fabryk przykładającym się i wychodowy handel galicyjskich lub innych dziedziczno-krajowych produktów i towarów za cel swych zabiegów i czynności mających, naszą osobliwszą protekcją i obiecujemy onymże w swoim czasie, gdy o to u nas dopraszać się będą. Szlachectwo takim nadać sposobem iż mimo tego ażeby handel porzucić mieli, wszelkich dostojeństw i prerogatyw tego stanu używać i do indygmatu, kupowania i posiadania dóbr szlacheckich prawo mieć mają.
14. Ażeby nowym przychodniom pospólstwa katolickiego na czci boskiej, ani ich dzieciom na potrzebnych naukach nie brakowało rozkazaliśmy, ażeby podług proporcji pomnażającej się osady, jaknajprędzej Kościół Katolicki tudzież probostwo i szkoły kosztem powszechnego religii funduszu wystawione i około ustanowienia potrzebnych księży i fundowanie szkół normalnych zaradzono było.
15. Podobnymże sposobem wiedząc iż do Czynności magistrualnych, a czasem do rozporządzeń ku utrzymaniu powszechnego bezpieczeństwa i porządku zmierzających, zaraz z początku nieodbicie jest potrzebny, przeto rozkazaliśmy, ażeby abryssy ratusza i co tylko do niego jest potrzeba wygotowane i kosztem naszego skarbu tym czasem potrzeba cześć natychmiast wystawiona była, aż dokąd fundusz miejski w stanie nie będzie własnym kosztem budowlą dalej prowadzić y kończyć.
16. To samo rozkazujemy także względem wystawienia pospolitego browaru, podług potrzeby niniejszej uproporcyonowanego, któren w swoim czasie podług okoliczności rozszerzony być ma. Prawo warzenia piwa i miodu i palenia wódek wraz z prawem szynkowania, w powszechności w całym okręgu okolicy miejskiej przy samym mieście jako fundusz na podejmowania przyszłych miejskich nakładów przeznaczony zostać powinno.
Dan w naszym stołecznym i rezydencyonalnym mieście Wiedniu, dnia 26-go miesiąca lutego roku tysiącznego siedemsetnego ośmdziesiątego czwartego.
JÓZEF