Pisaliśmy już o 800. urodzinach Bieżanowa. Pisaliśmy też o cyklu urodzinowych imprez, na które wszystkich zaprasza Bieżanów, a szczególnie główny organizator obchodów 800-lecia Bieżanowa Dwór Czeczów – Dom Kultury „Podgórze” (ul. Popiełuszki 32). Jedną z nich, którą szczególnie polecamy jest otwarta w sobotę wystawa „800 lat Bieżanowa”. Jej autorami i kuratorami są: Kamila Follprecht i Andrzej Wroński z Archiwum Państwowego w Krakowie. oto co piszą o jubileuszu, Bieżanowie i wystawie:

Mija 800 lat od dnia wystawienia najstarszego – zachowanego do naszych czasów – dokumentu dotyczącego Bieżanowa. To właśnie 11 maja 1212 r. rycerz Radwan darował wieś Bieżanów wdowie po swoim bracie Raciborze, która niebawem przekazała Bieżanów kapitule krakowskiej.
Pamiętajmy jednak, że Pra-bieżanowianie mieszkali na tym terenie już o wiele wcześniej, czego dowodzą odkryte przez archeologów zabytki – najstarsze datowane są nawet na siedemdziesiąt tysięcy lat!
W 1422 r. w Bieżanowie została utworzona parafia i wzniesiono drewniany kościół. Murowany, w kształcie takim nieomal, jaki widzimy za oknem, powstał bez mała dwieście lat później.
Z urzędowych opisów granic Bieżanowa w czasach staropolskich wiemy, że były to dobra rozległe, a inwentarze majątku sporządzane systematycznie na zlecenie kapituły pokazują, że przynosiły spory dochód. Bieżanów stanowił uposażenie kolejnych kanoników, którzy na stałe mieszkali co prawda w Krakowie, w domach kapitulnych przy ulicy Kanoniczej, jednak zapewne często wizytowali bieżanowski dwór oraz folwark, który zapewniał im dostatnie życie.
Pierwsza znana mapa ukazująca Bieżanów pochodzi z 1784 r., kiedy wieś nie należała już do kapituły – decyzją zaborczych władz austriackich została przekazana Funduszowi Religijnemu, z którego opłacano m.in. działalność szkół i szpitali.
Mapy powstałe w XIX w. pokazują zmieniający się układ Bieżanowa, związany m.in. z uwłaszczeniem chłopów, ale pozwalają również stwierdzić, że niektóre nazwy topograficzne znane z dawnych opisów trwale wpisały się w tradycję wsi.
Wiek XIX to okres zmian w Bieżanowie – powstaje linia kolejowa łącząca Kraków, a więc i sąsiedni Bieżanów, z najdalszymi zakątkami monarchii austro-węgierskiej. Dzięki proboszczowi, księdzu Stanisławowi Osuchowskiemu, powstaje m.in. szkoła – kolejni proboszczowie także wprowadzali do Bieżanowa wiele nowości, np. założono Chór Włościański występujący w Krakowie, a nawet we Wiedniu.
W drugiej połowie XIX w. Bieżanów stał się własnością rodziny Czecz de Lindenwald, która pozostawiła wiele trwałych śladów w Bieżanowie, np. fabrykę drożdży.
Działania wojenne I wojny światowej toczyły się także na bieżanowskich polach – ich upamietnieniem jest obelisk na wzgórzu Kaim. Bieżanowianie walczyli w Legionach o wolność Polski, czynili to zresztą także w latach późniejszych, o czym przypomina znany nam wszystkim pomnik zwieńczony Orłem.
W okresie międzywojennym mieszkańcy Bieżanowa angażowali się w sprawy narodowe, czego dowodem niech będzie udział bieżanowianki Kazimiery Jamkówny, córki znanego bieżanowskiego organisty, w uroczystym przekazaniu polskiej armii samolotów ufundowanych przez czytelników gazety „Plon”.
Czasy II wojny światowej to włączenie części Bieżanowa do Krakowa. To także utworzenie przez okupanta w przysiółku Gaj obozu pracy, filii obozu koncentracyjnego w Płaszowie. Ale to także tajny skład broni przekazany po latach przez byłego żołnierza AK krakowskiemu Muzeum Armii Krajowej.
Po wojnie rozparcelowano majątek rodziny Czeczów, a Bieżanów chcąc nie chcąc zmieniał się wraz z realiami nowej rzeczywistości. Koniec ponad 750-letniego samodzielnego bytu wsi nastąpił w 1972 r., kiedy władze zadecydowały o włączeniu Bieżanowa, z dniem 1 stycznia 1973 r., w obręb miasta Krakowa.
Trudno opisać krótko dzieje Bieżanowa, tym trudniej pokazać dokumenty obrazujące choćby tylko najciekawsze wydarzenia z dziejów miejscowości. Bieżanowianie dobrze znają te najważniejsze daty z historii, w związku z tym na wystawie towarzyszącej obchodom jubileuszu 800-lecia Bieżanowa postanowiliśmy pokazać także te mniej znane epizody, ale mamy nadzieję, że równie interesujące.
Dziękujemy instytucjom, w których zasobach udało się odszukać ślady z historii Bieżanowa, za życzliwe zainteresowanie jubileuszem naszej Małej Ojczyzny i użyczenie kopii tych materiałów pro publico bono. Prezentowane materiały wzbogacają naszą wiedzę i dumę oraz pozwalają przenieść się w minione, a nie przemijające chwile świetności Bieżanowa. Pamiętajmy jednak, że za kolejne 800 lat następne pokolenia mieszkańców będą analizować i prezentować, być może na podobnej wystawie, nasze dokonania dla dobra Bieżanowa.

                                    Kamila Follprecht
                                    Tomasz Wroński

Uroczysta inauguracja Obchodów Jubileuszu 800-lecia Bieżanowa odbyła się 10 maja 2012 r. o godz. 15.00 w Dworze Czeczów, a Jubileusz potrwa – jak wspominaliśmy – do 31 maja 2013 roku. Zapraszamy w imieniu organizatorów.